نقد contact 1997 James Berardinelli

نقد جمیز براردینلی بر فیلم تماس

نمره منتقد: 4/4 

متن نقد

تماس احتمالا ادراکات شما از جهان هستی را تغییر خواهد داد. این فیلم نه تنها نقش انسان را در جهان پیرامونش توصیف میکند بلکه نشان می دهد که جلوه های ویژه قادر به چه کارهایی هستند اگر در خدمت داستان قرار گیرند. به عبارت دیگر تماس جزء معدود فیلم های پر خرج است که می خواهد ایده هایش را به تصویر بکشد. شخصیت ها و طرح داستانی جایگاه ویژه ای دارند. این فیلم غنی ترین رمان سال 1985 را که توسط کارل ساگان اختر شناس نوشته شده است را در اختیار گرفته و به بهترین شکل آن را به تصویر میشکد. به کارگرفتن جلوه های ویژه در کنار حفظ قدرت و شگفتی داستان کتاب باعث شده طرفداران متعهد این ژانر نا امید نشوند. تماس به آثار فاخر هالیودی بسیار نزدیک است. همه عناصر نه تنها در جای خود استفاده شده اند بلکه به طرز مؤثری تحقق یافته اند. این فیلم نوید این را به همه فیلمسازان می دهد که اگر بودجه ای بزرگ عاقلانه خرج شود، چه آثاری می توان تولید کرد. 

همیشه وجود بازیگران درجه یک، موفقیت فیلم را تضمین نمیکند. اما اینجا انتظارات بالا از آن به خوبی برآورده شده است. در قسمت بازیگران نام جودی فاستر برنده دو جایزه اسکار به همراه ستاره رو به رشد این روز های سینما، متیو مک کانهی، و جیمز وود کهنه کار به همراه تام اسریت دیده می شود. کارگردان و تهیه کننده این فیلم رابرت زمه کیس است که آخرین تلاش او یکی از بهترین فیلم های گیشه ،فارست گامپ، بود. ساگان نیز تا زمان مرگش در سال 1996 در مقام مشاور علمی زمه کیس در بخش داستان نویسی فعالیت کرد. به عنوان یک اختر شناس مبتدی اولین چیزی که متوجه آن شدم دقت فنی بالای فیلم بود؛ که مسلما میتوان آن را مدیون نفوذ ساگان بر جریان فیلم دانست. تمام جزئیات صحیح هستند. (حداقل تا آنجا که من میتوانم تشخیص دهم.)  هیچ فیلمی نیست که تماس از آن کپی شده باشد؛ چرا که سطح نبوغ در فیلم به شدت بالاست! تماس از این لحاظ تا حدی قابل اعتماد است که علم را در شرایط مبهم و پیچیده قرار نمی دهد. ساگان در رمانش سعی کرده همه چیز را حتی در بخش های پیش بینی شده، از لحاظ نظری امکان پذیر سازد. اگر چه فیلم تغییر کرده و جنبه های قابل توجهی از مواد اصلی را متبلور می سازد. اما این دیدگاه همچنان درست است.

تماس یک سکانس فوق العاده دارد که ببینده را به یک تور از جهان هستی می برد. ابتدا در جایی آشنا هستیم، زمینی پر از صفحه نمایش، سپس همه چیز سرعت میگیرد. ما احساس میکنیم از شدت این سرعت عقب کشیده شده ایم .ماه از کنارمان رد می شود؛ سپس مریخ. از طریق کمربند های سیارکی میچرخیم و وارد حلقه زحل شده، سپس از از محدوده آشنا خارج میشویم. هنگامی که ابر اورات پشت سر ماست، ما ستاره و کهکشان های گذشته را به نظاره مینشینیم، که بسیار دورتر از منظومه شمسی ماست. این یک سفر شگفت انگیز است که تنها چند دقیقه طول میکشد. اما در بر گیرنده تمام شگفتی هاییست که تماس در نیم ساعت نهایی برای تماشاگران نگه داشته است.

در رویکرد و تشخیص خود تماس از فیلم های تسحین شده ای در گونه (اولین تماس با بیگانگان) از جمله و نه محدود به پیشگامان فضا: اولین تماس، روز استقلال و نیز ورود دورتر نخواهد بود. در عوض به روش های گوناگون تماس ما را به یاد بهترین فیلم های کلاسیک این ژانر می اندازد و به همان عظمت و هیبت یک ادیسه فضایی و از نظر عنصر رمز و راز و امید بیشتر به برخورد از نوع سوم شباهت دارد. در واقع تماس توانایی ایستادن در کنار اینها و بهترین فیلم های کلاسیک علمی تخیلی را داراست و این تعریف یک فیلم عالی است. اگر کم و کاستی در توضیح برخی وقایع متن فیلم دیده می شود به خاطر زمان کم فیلم می باشد. این یکی از بهترین تصاویر متحرک سال 1997 است که نشان داد هالیوود هنوز هم می تواند سحر و جادو کند.